Son on yılın en çarpıcı çevresel dönüşümlerinden biri, Güney Kutbu’ndan geldi. Southampton Üniversitesi, Barcelona Uzmanlar Merkezi ve Avrupa Uzay Ajansı'nın ortaklaşa yürüttüğü uzun soluklu çalışmaya göre, 2015 yılından bu yana Antarktika çevresindeki deniz buzları Grönland büyüklüğünde bir alanı kalıcı olarak kaybetti. Ve bu buzlar, önceki dönemlerde olduğu gibi kış aylarında yeniden oluşmadı.
TUZLANMA DENGELERİ ALTÜST EDİYOR
NTV'nin haberine göre araştırma, uydular ve su altı robotları kullanılarak 15 yıllık bir sürede Güney Okyanusu'ndaki sıcaklık, tuzluluk ve buz değişimlerini takip etti. Bilim insanları, 2015 itibarıyla yüzey suyunda ani bir tuzluluk artışı saptadı. Normalde buz erimesiyle birlikte deniz suyu tatlılaşırken, bu kez deniz yüzeyindeki tuzluluk artışı dikkat çekti.
Bu değişim, iklim sistemini etkileyen tehlikeli bir geri besleme döngüsünü başlatmış olabilir. Tuzlanan yüzey suyu ağırlaşıyor ve batıyor; bu da derin denizlerdeki sıcak suyu yüzeye taşıyarak buzların alttan erimesini hızlandırıyor. Üstelik bu süreç kış aylarında dahi buz oluşumunu engelliyor.
BUZSUZ OKYANUSLAR KÜRESEL ISINMAYI TETİKLİYOR
Deniz buzları, yalnızca Antarktika’daki canlılar için değil, küresel iklim için de hayati bir rol üstleniyor. Güneş ışığını yansıtan dev aynalar gibi görev yapan buz kütleleri eridiğinde, yerlerini daha fazla ısı emen koyu renkli deniz yüzeyleri alıyor. Bu durum, atmosferin daha fazla ısınmasına, fırtınaların şiddetlenmesine ve deniz seviyelerinin daha hızlı yükselmesine neden oluyor.
BİYOÇEŞİTLİLİK CİDDİ TEHDİT ALTINDA
Deniz buzlarındaki bu hızlı kayıp, ekosistemleri de tehdit ediyor. Buz üzerinde üreyen imparator penguenler, yaşam alanlarının daralmasıyla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Aynı şekilde, balinaların temel besini olan krill popülasyonları da buz örtüsünün azalmasıyla büyük risk altında.
İKLİM MODELLERİ YETERSİZ KALDI
Araştırma, mevcut iklim modellerinin bu dramatik değişimi öngöremediğini ortaya koydu. Pek çok model, erimenin yüzey sularını tatlılaştıracağı varsayımı üzerine kuruluydu. Ancak artan tuzluluk, bu öngörüyü geçersiz kıldı. Bilim insanları, iklim modellerinin bu yeni veriler ışığında acilen güncellenmesi gerektiğini vurguluyor.
BİLİMSEL TAKİP AKSAMAMALI
Araştırmacılar, uydular ve okyanus izleme sistemlerine yönelik olası bütçe kesintilerinin, bu tür kritik değişimleri takip etme kapasitesini zayıflatabileceğine dikkat çekti. “Eğer bu sinyalleri görmezden gelirsek, iklimde yaşanacak ani değişimlere hazırlıksız yakalanırız” uyarısında bulunuldu.
