Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yayımladığı verilere göre merkezi yönetim bütçesi Mayıs ayında 235 milyar TL fazla verdi. Ancak yılın ilk beş ayında oluşan toplam açık 650 milyar 302 milyon TL’ye ulaştı. Bu tutar, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 37,8 artış anlamına geliyor.
AÇIK BEŞ AYLIK DÖNEMDE ARTIŞ GÖSTERDİ
Ocak-Mayıs döneminde merkezi yönetim gelirleri 4 trilyon 689 milyar TL, giderler ise 5 trilyon 339 milyar TL olarak kaydedildi. Faiz hariç giderler 4 trilyon 503 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. Aynı dönemde verilen 185,5 milyar TL’lik faiz dışı fazla, toplam açığın yalnızca üçte birini telafi edebildi.
Mayıs ayında bütçe gelirleri yüzde 31,6 artışla 1 trilyon 324 milyar TL’ye çıkarken, giderler yüzde 38,3 artarak 1 trilyon 89 milyar TL’ye ulaştı. Faiz dışı harcamalar yüzde 44,5 yükseldi ve yıllık enflasyonun üzerinde gerçekleşti. Bu tablo, kamu harcamalarında kontrol zorluğuna işaret ediyor.
EN YÜKSEK ARTIŞ GELİR VERGİSİNDE
Mayıs ayında vergi gelirleri 1 trilyon 196 milyar TL oldu. Gelir vergisi, yüzde 88,4’lük artış oranıyla 213,5 milyar TL'ye yükseldi. Kurumlar vergisi ise yüzde 16,6 artarak 470,8 milyar TL’de kaldı. Bu durum, doğrudan gelir üzerinden alınan vergilerin bütçe içindeki ağırlığını artırdı.
SERMAYE GİDERLERİ DİKKAT ÇEKEN ARTIŞ
Sermaye giderleri Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 61,6 artarak 98 milyar 979 milyon TL’ye ulaştı. Ocak-Mayıs toplamı ise 348,7 milyar TL oldu. Yatırım harcamalarındaki bu hızlı artışın bütçe üzerindeki baskısı dikkat çekiyor.
FAİZ GİDERLERİ BÜTÇEYİ ZORLUYOR
En çarpıcı gelişmelerden biri faiz harcamalarında yaşandı. Faiz giderleri ilk beş ayda geçen yıla göre yüzde 76 artarak 835 milyar 765 milyon TL’ye ulaştı. Bu tutar, yılın aynı dönemindeki bütçe açığının yüzde 129’una denk geliyor. Başka bir ifadeyle, faiz harcamaları olmasaydı bütçe fazlası verilebilirdi. Bu durum, bütçedeki ana sorunun artık faiz ödemeleri olduğunu ortaya koyuyor.