Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılı nisan ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerini açıkladı. Buna göre cari işlemler açığı, beklentilere paralel şekilde 7,9 milyar dolara ulaşarak Şubat 2023’ten bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Enerji ve altın hariç hesapta ise 1,9 milyar dolarlık açık kaydedildi. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı da aynı ayda 9,89 milyar dolar oldu.
Uzmanlar, cari dengedeki bu bozulmanın ardında geçici etkiler olduğuna dikkat çekerken, yılın ikinci çeyreğinde de yükseliş eğiliminin sürebileceği uyarısında bulundu.
“GEÇİCİ ETKİLER BELİRLEYİCİ OLDU”
Eski Merkez Bankası Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, “Nisan’da dış açıktaki zıplama sizi yanıltmasın” uyarısında bulunarak, bu yükselişte gümrük tarifeleri öncesi öne çekilen talepler ve bayram döneminin etkili olduğunu belirtti. Kara, mevcut dış dengede ciddi bir bozulma olmadığını ancak jeopolitik risklerin kalıcı hale gelmesi durumunda tablonun değişebileceğini vurguladı.
“REEL KUR BASKISI ÖNE ÇIKTI”
Ekonomist Dr. Burcu Aydın, cari açığın dış ticaret kaynaklı arttığını ve yılbaşından bu yana 20,3 milyar dolara ulaştığını ifade etti. Aydın, “İç talepteki daralmaya ve düşük enerji fiyatlarına rağmen reel kurun olumsuz etkisi belirleyici oldu” yorumunu yaptı.
“YILLIK AÇIKTA ARTIŞ SÜREBİLİR”
Piri Reis Üniversitesi Öğretim Üyesi Banu Kıvcı Tokalı ise cari dengede yılın ikinci çeyreği sonuna kadar yükselişin sürebileceğini belirterek, “Yıllık açık haziran sonunda 20 milyar dolara yaklaşabilir. Ancak petrol fiyatlarında büyük bir şok yaşanmazsa, bu seviyelerde denge sağlanabilir” dedi.
“CARİ FAZLA HEDEFİYLE TEZAT”
Ekonomist Prof. Dr. Serap Durusoy ise Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in geçen haftalarda yaptığı “2025’ten itibaren cari fazla vereceğiz” açıklamasını hatırlatarak, “Ancak nisan verileri bu söylemlerle tezat oluşturuyor. İki yılın en yüksek aylık açığıyla karşı karşıyayız” değerlendirmesinde bulundu.
“ALTIN VE ENERJİ HARİÇ AÇIK DA TIRMANIYOR”
EKONOMİ gazetesi yazarı Alaattin Aktaş da, altın ve enerji dışı dengede görülen 1,9 milyar dolarlık açığın son beş yılın zirvesi olduğunu belirterek, “İsrail-İran gerilimi petrol fiyatlarını kalıcı olarak yukarı çekerse, cari açıkta yeni rekorlar kaçınılmaz hale gelir” uyarısında bulundu.
