Burdur’un Yeşilova ilçesindeki Salda Gölü, kıyısına dökülen sıcak asfalt ve kazınan asfalt atıklarının göle itilmesi nedeniyle yeni bir çevre tartışmasının odağına yerleşti. Salda Gölü Koruma Derneği, bu uygulamanın gölün mikrobiyal yaşamı ve endemik türleri için ciddi bir risk oluşturduğunu belirterek acil önlem çağrısı yaptı.
Dernek, doğayla uyumlu malzemeler kullanılabilecekken asfalt tercih edilmesini “ekosisteme zarar verecek bir hata” olarak nitelendirdi ve uygulamanın derhal durdurulması gerektiğini vurguladı.
“YAĞMURLA ZARARLI MADDELER GÖL SUYUNA KARIŞABİLİR”
Salda Gölü’nün batı kesiminde, Kayadibi ve Doğanbaba köyleri arasında yaklaşık 15 kilometrelik alana sıcak asfalt döküldü. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) bilim danışmanı Dr. Erol Kesici, asfaltın kanserojen içerikli olduğunu, yağışlarla birlikte göldeki beyaz kumullara renk veren mikrobiyal yaşamı yok edebileceğini ifade etti.
Kesici, kazınan asfalt atıklarının göle doğru itilmesinin riskleri artırdığını belirterek, “Bu durum balıklardan kuşlara kadar tüm yaban hayatı ve endemik türler için ölümcül tehdit oluşturuyor” dedi. Ayrıca, çimento betonu gibi daha çevreci ve uzun ömürlü malzemelerin ekosistemi koruyacağını, yakıt tasarrufu sağlayarak karbon emisyonlarını da azaltabileceğini ekledi.
“BİRİLERİ ÇIKAR SAĞLIYOR” İDDİASI
Salda Gölü Koruma Derneği Başkanı Gazi Osman Şakar, kıyıya itilen eski asfalt kalıntılarının çözünerek suya karışmasının ekolojik yapıyı bozacağını söyledi. Şakar, “Birileri buradan çıkar elde etmek istediği için oluyor bunlar. Oysa burası korunması gereken bir dünya mirası” ifadelerini kullandı.
KÜRESEL ÖNEMİ: MARS’IN YERYÜZÜNDEKİ İKİZİ
“Türkiye’nin Maldivleri” olarak bilinen Salda Gölü, magnezyum yüklü beyaz kayaçları ve turkuaz sularıyla hem bilim dünyasında hem turizmde özel bir konuma sahip. NASA, 2021’de Mars’taki Jezero Krateri’nde yaşam izleri arayan Perseverance aracı için gölün jeolojik yapısını model olarak incelemişti.
2024’te “Dünyanın En Önemli 100 Jeolojik Mirası” listesine giren Salda, 301 bitki türüne ev sahipliği yapıyor. Bunların 75’i Bern Sözleşmesi kapsamında koruma altında. Ayrıca, Önemli Doğa Alanı ve Önemli Kuş Alanı kriterlerini karşılayan göl, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne aday.
VALİLİKTEN AÇIKLAMA, UZMANLARDAN UYARI
Burdur Valiliği, asfaltın mevcut bir yolun zemin bozukluklarını gidermek ve paylaşımlı bisiklet yolu oluşturmak amacıyla döküldüğünü, yeni bir yol açılmadığını açıkladı. Ancak çevre uzmanları, gölün hassas ekosisteminde bu tür müdahalelerin geri dönüşü olmayan hasarlara yol açabileceği uyarısında bulunuyor.
Salda Gölü Koruma Derneği, gölün tamamının koruma altına alınmasını ve insan sirkülasyonunun azaltılmasını talep ediyor. Dernek, sosyal medyadan yaptığı açıklamada,
“Ekosistem dinlenme tesisi değil, spor pisti hiç değil. Bu triatlon değil, bizzat tahribat organizasyonudur”
ifadelerini kullandı.
“ACİL EYLEM ŞART”
Uzmanlara göre gölün korunması için asfaltın kaldırılması, yolların çevre dostu malzemelerle yenilenmesi ve insan faaliyetlerinin sınırlandırılması gerekiyor. Salda Gölü, sadece bir turizm merkezi değil; bilimsel, jeolojik ve biyolojik açıdan küresel bir hazine. Onun korunması, hem ulusal hem de uluslararası bir sorumluluk.
