Bilim dünyası, Multiple Skleroz (MS) hastalığının teşhis ve tedavi sürecinde asırlık alışkanlıkları geride bırakacak tarihi bir keşfe imza attı. University College London (UCL) liderliğinde yürütülen kapsamlı bir araştırma, yapay zekanın gücünü kullanarak MS’in bugüne kadar bilinmeyen iki temel biyolojik alt türünü gün yüzüne çıkardı. Bu keşif, hastalara standart protokoller yerine tamamen kendi biyolojik yapılarına uygun "kişiselleştirilmiş" bir tedavi sunulmasının kapısını araladı.
GELENEKSEL YÖNTEMLERDEN DİJİTAL DÖNÜŞÜME
Dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen MS hastalığında, bugüne dek uygulanan tedavi stratejileri büyük oranda hastanın fiziksel olarak gösterdiği dış belirtilere ve klinik muayenelere dayanıyordu. Ancak her hastanın vücudundaki biyolojik mekanizmaların farklı işlemesi, mevcut tedavilerin bazı hastalarda başarıya ulaşırken bazılarında etkisiz kalmasına neden oluyordu. UCL araştırmacıları, bu uyumsuzluğu ortadan kaldırmak amacıyla 600 hastadan alınan verileri mercek altına alarak hastalığın kalbine inen bir çalışma gerçekleştirdi.
YAPAY ZEKA "SUSTAIN" İLE VERİ ANALİZİ
The Guardian'ın haberine göre; araştırmada, sinir hücrelerindeki hasarın en somut göstergelerinden biri olan sNfL (serum nörofilaman hafif zincir) protein seviyeleri ile ileri teknoloji beyin taramalarından elde edilen görüntüler birleştirildi. SuStaIn adı verilen gelişmiş bir yapay zeka algoritması, bu karmaşık veri setlerini analiz ederek MS’in ilerleme rotasında iki farklı biyolojik yol ayrımı olduğunu saptadı:
-
Erken Evre Protein Artışı (Agresif Tür): Bu alt türde, sinir hasarı hastalığın en başında çok hızlı bir şekilde yükseliyor. Beynin kritik bölgelerinde erken dönemde ciddi hasarlar oluşurken, hastalık oldukça agresif bir seyir izliyor.
-
Yavaş Seyirli Yapısal Değişim (Sessiz Tür): İkinci türde ise süreç çok daha farklı işliyor. Beyindeki yapısal değişimler, protein seviyeleri henüz yükselmeden çok daha önce sessizce başlıyor ve hastalık daha yavaş bir tempo ile ilerliyor.
KİŞİSELLEŞTİRİLMİŞ TEDAVİ DÖNEMİ BAŞLIYOR
Bu keşfin tıp dünyasındaki en stratejik yansıması, doktorlara "erken öngörü" yeteneği kazandırması olacak. Yapay zeka yardımıyla hastanın hangi alt türe sahip olduğu tespit edildiğinde, henüz kalıcı fiziksel hasarlar ve engellilik durumları oluşmadan müdahale edilebilecek.
Yeni stratejiye göre; agresif türdeki hastalara vakit kaybetmeden en güçlü ilaçlarla doğrudan müdahale edilmesi planlanırken, yavaş seyirli türdeki hastalara ise sinir hücrelerini korumaya odaklanan özel terapilerin sunulması hedefleniyor. Böylece her hasta, kendi biyolojik saatinin hızına göre tedavi edilecek.
MS TANIMINDA KÖKLÜ DEĞİŞİM
Yüzyıllardır süregelen klinik muayene yöntemlerini dijital bir devrimle birleştiren bu gelişme, MS’in tanımını da kökten değiştiriyor. Hastalar artık sadece "görünen" şikayetlerine göre değil, hücrelerindeki "gerçek" biyolojik değişime göre sınıflandırılacak.
Bilim insanları, bu gelişmenin sadece teknik bir başarı olmadığını, MS ile mücadele eden milyonlarca insan için sinir hasarının durdurulabileceği ve hastalığın kontrol altına alınabileceği yeni bir umut döneminin başlangıcı olduğunu vurguluyor.
