Fatih'te 4 kişilik ailenin ölümcül zehirlenmesi, kayıt dışı ilaçlama sektöründeki tehlikeli boşluğu gözler önüne serdi. Türkiye'deki firmaların üçte birinin ruhsatsız olduğu belirtilirken, konutlarda kullanımı yasak olan alüminyum fosfit gibi ölümcül kimyasalların internet ve dükkanlardan kolayca temin edildiği ve bilinçsizce kullanıldığı ortaya çıktı. Uzmanlar, denetim boşluğunun halk sağlığını tehdit ettiği konusunda uyarıyor.
Sabah Gazetesi'nin haberine göre, Türkiye’deki ilaçlama pazarının büyüklüğü 9 milyar TL’ye ulaşırken, bu hacmin yaklaşık 2 milyar TL’lik kısmının kayıtdışı olarak yürütüldüğü tahmin ediliyor. Eğitimsiz ve yetkisiz kişilerin, ruhsatsız ve ucuz kimyasalları sosyal medya üzerinden müşteri bularak meskûn mahallerde uygulaması, yaşanan trajedilerin ana nedeni olarak gösteriliyor.
ÖLÜMCÜL KİMYASALLARA ERİŞİM KOLAYLIĞI
Uzmanlara göre, sektördeki en büyük risk, alüminyum fosfit gibi güçlü ve öldürücü kimyasalların kolayca temin edilebilmesi. Normalde sadece depo, gemi, konteyner gibi tarım ürünlerinin saklandığı alanlarda kullanılması yasal olan bu madde, Eminönü ve Fatih gibi yerlerdeki dükkanlardan ya da çevrimiçi platformlardan hiçbir belge istenmeden satın alınabiliyor.
Sektör yetkilileri, özellikle konut ve otel gibi meskûn mahallerde bu tür kimyasalların kullanımının kesinlikle yasak olduğunu vurguluyor. Ruhsatlı firmalar bu maddeleri kullanmaktan kaçınırken, kayıt dışı çalışanlar düşük fiyatlarla iş alarak vatandaşların can güvenliğini tehlikeye atıyor. Uzmanlar, alüminyum fosfitin yanlış kullanımının "ani ölüme" yol açabileceği konusunda sert uyarılarda bulunuyor.
DENETİMDEKİ KURUMSAL DAĞINIKLIK RİSK DOĞURUYOR
Mevcut Sağlık Bakanlığı yönetmelikleri, izinsiz çalışan firmaların kapatılmasını öngörse de, denetim yetkisinin farklı kurumlara dağılmış olması büyük bir boşluk yaratıyor. Bu kurumsal dağınıklık, kayıt dışı faaliyetlerin engellenmesini zorlaştırıyor.
Yetkililer, Fatih’te yaşanan trajedinin tekrarlanmaması için acil önlemler alınması çağrısında bulunuyor. Talep edilen önlemler arasında:
-
Kimyasal kullanım protokollerinin sıkılaştırılması,
-
Denetim yetkisinin tek bir elde toplanması ve güçlendirilmesi,
-
Tehlikeli kimyasalların satışının kesinlikle ruhsata bağlanması.
