Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Ankara'daki Türkiye-Mısır Ortak Planlama Grubu Birinci Toplantısı'nda bir araya geldi. İkili yapılan toplantının ardından ortak basın açıklamasında bulundu.
Mısır ile gelişen ekonomik ilişkilere değinen Bakan Fidan, "Mısır hâlihazırda, Afrika Kıtası'ndaki en büyük ticaret ortağımızdır. 2024 yılında ikili ticaret hacmimiz bir önceki yıla nazaran yüzde 11 artış gösterdi ve 9 milyar dolar seviyesine yükseldi" ifadelerini kullandı.
Bakan Fidan, Mısır ile askeri alandaki iş birliğine dikkat çekerek "Mısır'la askeri alandaki çalışmalarımız da son dönemlerde artmakta. Karşılıklı ziyaretler ve tatbikatlar yoluyla askeri ve güvenlik diyaloğumuzu ilerletmeye yönelik ortak iradeye sahibiz. Savunma sanayii iş birliğimiz için önemli, olması gereken ve umut vadeden bir alan" diye konuştu.
"HAMAS YAPICI ADIMLAR ATMA İRADESİNE SAHİP OLDUĞUNU GÖSTERMEKTE"
Bakan Fidan, Gazze'ye değinirken "Hamas ateşkesin kalıcı olması yönünde yapıcı adımlar atma iradesine sahip olduğunu göstermekte. Aynı anlayışın İsrail tarafında da olması gerekmekte. İsrail'in insani yardımların girişi için tüm engelleri kaldırması ve tüm sınır kapılarını açmasına yönelik çağrımızı buradan bir kez daha yineliyoruz" dedi.
Bakan Fidan, Türkiye'nin Gazze'ye gönderdiği yardımlara ilişkin açıklamasında ise "Bugün bir yardım gemimiz taşıdığı yaklaşık 810 ton insani yardımla Mersin Limanı'ndan El Ariş Limanı'na hareket etti. Gazze'de geçici barınma alanlarının oluşturulması ve yeniden imar sürecinde de tüm imkanlarımızı seferber edeceğiz" ifadelerine yer verdi.
Bakan Fidan ayrıca "Gazze'deki idari ve güvenlik düzenlemeleriyle ilgili BM Güvenlik Konseyi kararı çıkarılmasına yönelik çalışmalar devam ediyor. Önümüzdeki süreçte İstikrar Gücü'nün sahadaki görev alanının açıklığa kavuşturulmasına ihtiyaç bulunmakta. Keza, Gazze'nin yönetimini üslenmesi öngörülen Filistin Komitesi ve Barış Kurulu konusunda da yasal ve siyasi çerçevenin net bir şekilde belirlenmesi gerekmekte" diye konuştu.
Bakan Fidan, "Gazze Filistin'in bir parçasıdır, öyle kalmalı ve öyle muamele görmelidir" ifadelerini kullandı.
BEYAZ SARAY ZİYARETİ
Dışişleri Bakanı Fidan, pazartesi günü Beyaz Saray'da gerçekleştirdiği diplomatik temaslarına dair konuşurken "Beyaz Saray'daki görüşmelerimiz oldukça verimli geçti. Sayın (ABD Başkanı Donald) Trump'la Sayın (Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed) Şara arasında yapılan görüşmelerin bir kısmına katılma imkanımız oldu. Orada özellikle Türkiye'nin Suriye'deki kritik konulardaki pozisyonun ne olduğunu açıkçası ortaya koyma imkanımız oldu. Amerika, Suriye ve Türkiye işbirliğinde bu sorunlara nasıl çözüm getirilebilir, özellikle ülkenin birliği, bütünlüğü meselesiyle ilgili neler yapılabilir bu konu önemliydi." ifadelerini kullandı.
Bakan Fidan, ABD ziyaretinin verimli geçtiğini dile getirirken "Özellikle Suriye'deki yeni yönetimin başarısı için uluslararası toplumun hep birlikte, el birliğiyle çalışması ve bir istikrarın, huzurun ortaya çıkması, mültecilerin geri dönmesi ve yeni Suriye'nin bölgedeki hiçbir ülke için tehdit olmaması önemli bir konu. Bu konuda ABD, Türkiye ve bölge ülkelerinin iş birliği fevkalade önemli. Bu konuda Cumhurburbaşkanımızın vizyonunu Sayın Trump'a da ifade etme imkanımız oldu." dedi.
Gazze için oluşturulması beklenen İstikrar Gücü'ne değinen Bakan Fidan "Gazze meselesi ve oluşturulacak muhtemel bir istikrar gücünde kim nasıl rol oynayabilir, bizim düşüncelerimiz nelerdir, detaylıca ele aldık." dedi.
Mısırlı Bakan, yaşanan uçak kazası nedeniyle taziyelerini belirterek, "Türkiye halkına, devletine ve hükümetine, Mısır devleti, halkı ve hükümetinin derin taziyelerini iletmek istiyorum. Askeri kargo uçağı düşmesi sonucu şehit düşenler var. En içten duygularımızla taziyelerimizi sunuyorum, mekanları cennet makamları ali olsun. Allah yakınlarına sabrı cemil ihsan eylesin" dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Bakan Fidan ile görüşmekten duyduğu memnuniyeti ifade eden Abdulati, iki ülke arasında işbirliği, koordinasyon ve istikrarı sağlamaya yönelik çalışmaların olduğunu belirtti.
MISIR'DAN FİRAVUN HEYKELİ REPLİKASI
Abdulati, Türkiye-Mısır ilişkilerinin 100. yılının kutlandığına dikkati çekerek, iki ülke arasındaki ilişkileri yansıtan kalıcı bir sembol olması için Ankara'ya konulmak üzere firavun heykeli replikası hediye etmek istediklerini anlattı.
Türkiye ile Mısır arasında 2024 yılında kurulan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantılarına değinen Abdulati, ikinci toplantının Kahire'de yapılacağını ve Fidan ile Erdoğan'ı davet ettiklerini aktardı.
Abdulati, ortak planlama grubu ilk toplantısına ilişkin, "Olumlu müzakerelerimiz ve ilgili kurumlardan temsilcilerin katılımıyla da gerçekleşti. İkili ilişkilerimizi ele aldık, ilişkilerimizi ilerletmeye yönelik ortak irademizi yineledik, buna ihtiyaç var" ifadelerini kullandı.
Türkiye ve Mısır arasındaki ticaret hacminin 15 milyar dolara çıkarılması hedefi için çalışmanın önemine vurgu yapan Abdulati, Mısır'daki Türk yatırımlarını önemsediklerini, yatırım olanaklarının bulunduğunu ve çeşitli alanlarda ikili ilişkileri geliştirmeye yönelik çabaların yürütüldüğünü kaydetti.
''GAZZE'DEKİ ATEŞKESİ KALICI KILMAK İÇİN ÇALIŞMALARI SÜRDÜRECEĞİZ''
Mısır Dışişleri Bakanı Abdulati, Filistin meselesine ilişkin Batı Şeria ve Gazze'deki gelişmeleri ele aldıklarını belirterek, "Mısır, Türkiye, Katar ve ABD'nin çabaları sonucu başarıya ulaşan Şarm el-Şeyh'teki anlaşmaya yönelik çalışmaları ve ateşkesi kalıcı kılmak için çalışmaları sürdüreceğiz. Gazze'deki ateşkesin uygulanmasını desteklemek ve ikinci aşamaya geçmek için ortak hareket etmenin önemi konusunda Türk tarafıyla mutabık kaldık" şeklinde konuştu.
Ateşkesin başarısının bölgede gerilime dönülmesini engelleyeceğini söyleyen Abdulati, "Türkiye ve Mısır olarak ortak çabaları, iki devletli çözümün gerçekleşmesini ve 1967 sınırlarında bağımsız Filistin devletinin kurulmasının önemini vurguladık" dedi.
Abdulati, Gazze'nin yönetimi ve istikrar gücüne ilişkin New York'ta müzakerelerin devam ettiğini, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinden (BMGK) çıkacak taslak kararla ayrıntıların, yetki ve sınırların belirleneceğini belirtti.
Mısırlı Bakan, "Gazze'de uluslararası görev gücünün kurulması kararı, Filistin halkının gelecekteki hakları da dikkate alınarak, titizlikle ve dikkatle formüle edilmelidir" ifadesini kullandı.
Gazze'nin yeniden inşaası için Kahire'de uluslararası konferans düzenleyeceklerini belirten Abdulati, büyük yıkım meydana gelen Gazze'de Filistin halkının desteklenerek kendi topraklarında yaşamalarının sağlanmasının altını çizdi.
Abdulati, Gazze'nin imarının yanı sıra siyasi süreçte de ilerleme kaydedilmesinin önemine işaret ederek, "Filistin devletinin kurulmasıyla sonuçlanacak siyasi bir ufuk çizilmesi gerektiğini, İsrail dahil tüm bölgede istikrarı ve güveni sağlamanın tek yolunun bu olduğunu" ifade etti.
Batı Şeria ve Gazze arasındaki organik bağa dikkati çeken Abdulati, İsrail'in emri vaki, ilhak ve yerleşim politikalarına, Filistin halkının meşru haklarına kast eden girişimlere Türkiye ve Mısır'ın karşı olduğunu vurguladı.
''SURİYE'Yİ DESTEKLEMELİYİZ Kİ FAAL ROLÜNE GERİ DÖNSÜN''
Abdulati, "Suriye'nin güvenlik, istikrar, egemenlik ve toprak bütünlüğüne yönelik desteklerimizi ifade etmek istiyorum. Suriye'yi desteklemeliyiz ki bölgedeki faal rolüne geri dönsün, bölgesel ve uluslararası rolünü geri alsın" diye konuştu.
Suriye'de halkın tüm kesimlerini kapsayıcı bir siyaset uygulamanın önemine değinen Abdulati, Suriye halkının beklentilerinin karşılanması gerektiğini söyledi.
Abdulati, Libya'nın egemenliğinin önemine dikkati çekerek, ortak bir Libya çözümünün bulunması, halihazırda ülkenin yürütme gücündeki bölünmüşlüğün giderilmesi ve yabancı milis ile paralı askerlerin bu ülkeden çıkarılması gerektiğini söyledi.
Yakın zamanda Sudan'ı ziyaret ederek Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan ile görüştüğünü söyleyen Abdulati, "Sudan'da ateşkes yapılmalı, siyasi çözüm bulunmalıdır. Sudan'ın birliği ve bütünlüğünü korumak, ülkeyi bölmeye yönelik tüm planlara karşı olmak gerekiyor." şeklinde konuştu.
Abdulati, Fidan ile uluslararası sahadaki gelişmeleri de değerlendirdiklerini, Ukrayna'daki durumun enerji ve gıda güvenliği konusunda yol açtığı endişeleri ele aldıklarını söyledi.
Mısırlı Bakan, "Müzakerelerimiz iki ülkenin ne kadar çok ortak paydada birleştiğini göstermiştir,. İşbirliği ve koordinasyonu sürdürmeye kararlıyız" şeklinde konuştu.
