Rekabet Kurulu, Türkiye’nin en büyük fındık alıcısı Ferrero’nun 2025 yılı için geçerli olacak fındık alım taahhüdünü 45 bin tondan 30 bin tona düşürdü. Kurum, düşük rekolte ve kalite kayıplarını gerekçe gösterdi.
Rekabet Kurulu, Türkiye fındık piyasasında en büyük alıcı konumundaki Ferrero’nun fındık alım taahhütlerinde 2025 yılına özgü bir revizyona gitti. Kurumdan yapılan açıklamaya göre, Ferrero’nun başvurusu üzerine alınan kararla, şirketin Eylül–Aralık döneminde almayı taahhüt ettiği 45 bin ton kabuklu fındık alım miktarı 30 bin tona düşürüldü.
Rekabet Kurumu, Ferrero’nun fındık rekoltesindeki düşüş ve kalite sorunlarını gerekçe göstererek yaptığı başvuruyu değerlendirdi. Kurul, revizyonun yalnızca 2025 yılına özgü ve geçici nitelikte olduğunu vurguladı.
Açıklamada, “Şirketin her yıl Eylül–Aralık döneminde en az 45 bin ton kabuklu fındık alımı yapma yükümlülüğü, 2025 yılı için rekolte düşüşü ve kalite sorunları nedeniyle 30 bin ton olarak revize edilmiştir” denildi.
Kurum, bu düzenlemenin piyasadaki rekabet dengesini korurken üreticilerin mağduriyetini önlemeyi amaçladığını bildirdi.
DİĞER TAAHHÜTLER AYNEN DEVAM EDİYOR
Rekabet Kurulu, Ferrero’nun diğer taahhütlerinin geçerliliğini koruduğunu açıkladı.
7 Mart 2024 tarihli Kurul kararıyla bağlayıcılık kazanan taahhütler kapsamında Ferrero,
TMO’nun müdahale referans fiyatının altında fındık alımı yapmama,
Sezonda toplam 100 bin ton kabuklu fındık alımını aşmama,
Her yıl Eylül–Aralık döneminde asgari alım yapma
yükümlülüklerini sürdürmeye devam edecek.
Kurum ayrıca, taahhütlere uyulmaması halinde Ferrero’ya günlük idari para cezası uygulanacağını duyurdu. Bu yaptırım, taahhütle soruşturmayı sonlandıran şirketlerin yükümlülüklere bağlı kalmasını sağlamayı hedefliyor.
FERRERO SORUŞTURMASINDA 2022’DEN BU YANA SÜREÇ
Rekabet Kurulu, 12 Eylül 2022 tarihli bir başvuru üzerine Ferrero hakkında ön araştırma başlatmış, 3 Kasım 2022 tarihli kararla da resmî soruşturma açmıştı.
2023’te kapsamı genişletilen soruşturma, Ferrero’nun fason kırım sözleşmeleri ve kabuklu fındık alım politikaları üzerinden rekabeti bozduğu iddialarını da içermeye başlamıştı.
Ferrero, 5 Mart 2024 tarihinde sunduğu taahhüt paketiyle soruşturmanın sonlandırılmasını talep etti. Bu paket, TMO referans fiyatının altında alım yapmama, 100 bin tonluk üst sınır ve asgari 45 bin tonluk dönemsel alım yükümlülüklerini içeriyordu.
Rekabet Kurulu, Mart 2024’te taahhütlerin rekabet endişelerini giderebileceği sonucuna vararak soruşturmayı sonlandırdı.
YARGI SÜRECİ BAŞLADI
Ancak kararın ardından, Ordu Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı ORTAR A.Ş. ile Yürür Gıda A.Ş. taahhüt kararının iptali için Ankara 15. İdare Mahkemesi’ne başvurdu.
Mahkeme, 3 Haziran 2025 tarihinde verdiği kararla Rekabet Kurulu’nun Ferrero’nun taahhütlerini kabul kararını iptal etti. Kurul, temmuz ayında kararı istinafa taşıdı ve Ankara Bölge İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı vererek Ferrero’nun taahhütlerinin uygulanmaya devam etmesini sağladı.
Böylece taahhütler geçerliliğini korurken, 2025 yılı için miktar yönünden revize edildi.
KURUMDAN SON DEĞERLENDİRME
Rekabet Kurumu, son kararın hem rekabetçi piyasayı koruyacağını hem de üretici dengesini gözeten geçici bir tedbir olduğunu belirtti. Açıklamada, “Revizyon yalnızca 2025 yılı için geçerli olacak; diğer yıllarda taahhütler aslına uygun şekilde devam edecek” denildi.
"DOĞRU AMA YETERSİZ ADIM"
CHP Ordu Milletvekili Seyit Torun, Ferrero’nun fındık alım taahhüdünün düşürülmesine ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada karara tepki gösterdi.
“Ferrero’nun ‘Türkiye’den fındık almayacağız’ çıkışıyla Karadenizli üreticilerimizi korkutma, piyasayı manipüle etme girişimine karşı Rekabet Kurulu’ndan önemli bir hamle geldi.
Ancak bu karar yeterli değildir. 30 bin tonluk alım zorunluluğu, Ferrero’nun yıllardır sürdürdüğü piyasa manipülasyonlarını boşa çıkaracak ölçekte değildir.
Ferrero’nun alım politikaları, ‘piyasa koşulları’ bahanesiyle üreticiyi baskı altına almanın, fiyatı aşağı çekmenin sistematik bir aracına dönüşmüştür.”
Torun, bu sürecin yakından takipçisi olacaklarını da belirtti.
