Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) blog sayfasında yayımlanan bir analiz, Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının sonlandırılmasının ekonomi üzerindeki olumlu etkilerini ortaya koydu. Uzmanlar tarafından kaleme alınan yazıda, KKM’den kademeli çıkış sürecinin para politikasının etkinliğini artırdığı ve Merkez Bankası bilançosundaki riskleri azalttığı belirtildi.
KKM SERÜVENİNDE SON DURAK: 140 MİLYAR DOLARDAN 11 MİLYARA GERİLEME
"KKM Hesaplarından Çıkış" başlıklı blog yazısında, Merkez Bankası'nın 2025 yılı Para Politikası Metni'nde belirtilen KKM'yi sonlandırma hedefinin tamamlandığı ifade edildi. Süreç, kademeli olarak ilerledi ve öncelikle tüzel kişi hesaplarının yenileme ve açılış işlemleri durduruldu, ardından 23 Ağustos’ta yayımlanan kararla gerçek kişi hesapları için de aynı adımlar atıldı.
İki yıl süren bu dönemde, KKM bakiyesinin 2023 ortasındaki 140 milyar ABD doları seviyesinden, 21 Ağustos 2025 itibarıyla 11 milyar ABD dolarına kadar gerilediği vurgulandı. Bu başarılı düşüşte, TCMB’nin makroihtiyati düzenlemeleri, zorunlu karşılık oranları ve asgari faiz oranlarını revize etmesi etkili oldu.
TL MEVDUAT CAZİBESİNİ ARTIRDI
Analize göre, sıkı para politikası adımları ve enflasyondaki gerileme, Türk Lirası (TL) mevduatı cazip hale getirdi. KKM ile TL mevduat arasındaki getiri makasının TL lehine açılmasıyla birlikte, yatırımcıların KKM'den çıkış hızı arttı ve dövize yönelim sınırlı kaldı. 19 Ağustos 2025 itibarıyla KKM’nin toplam mevduattaki payı yüzde 1,8’e gerilerken, TL mevduat payı yüzde 60'ın üzerine çıktı.
TCMB'nin blog yazısında şu ifadelere yer verildi:
"Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2025 yılı Para Politikası Metninde yıl içerisinde Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasını sonlandırmayı hedeflediğini belirtmişti. TCMB, KKM hesaplarından çıkışı Türk lirası (TL) payındaki artış ile birlikte kademeli olacak şekilde hedefledi. Bu kapsamda tüzel kişi KKM hesapları için yenileme ve açılış işlemleri şubat ayında sonlandırıldı. 23 Ağustos’ta yayımlanan karar ile gerçek kişiler için de KKM hesaplarının yenileme ve açılış işlemleri sonlandırılarak bu hedef tamamlanmış oldu.
İki yıldır devam eden bu süreçte KKM bakiyesi kademeli olarak azaldı. KKM’den çıkış sürecinde yenileme ve TL’ye geçiş hedefleri ile TL pay hedefleri, zorunlu karşılık (ZK) oranları, ZK hesaplarına ödenen faiz tutarı ve KKM hesapları için uygulanan asgari faiz oranları TCMB’nin makroihtiyati araç setini oluşturdu. 2023 yılı ortasında 140 milyar ABD dolarının üzerine çıkan KKM bakiyesi, atılan adımlarla 21 Ağustos 2025 tarihi itibarıyla 11 milyar ABD dolarına kadar geriledi.
Bu dönemde bankaların KKM yerine TL fonlamayı tercih etmeleri için göreli maliyet dinamikleri gözetilerek makroihtiyati düzenlemeler kalibre edildi. KKM ve TL mevduat için belirlenen ZK oranları arasındaki fark ve tesis edilen ZK’lar için ödenen faiz tutarı, bankaların fonlama stratejilerini etkileyen en temel iki araç oldu. Ayrıca, KKM hesaplarına uygulanabilen asgari faiz oranları kademeli olarak aşağı yönlü revize edildi ve KKM hesaplarına uygulanan stopaj avantajı sonlandırıldı.
Sıkı para politikasına ek olarak atılan bu adımlar ile birlikte TL mevduatın cazibesi korunurken KKM hesaplarından çıkış hızlandı ve bu hesaplardan dövize yönelim sınırlı kaldı. Mudinin KKM tercihinde belirleyici olan döviz kurundaki oynaklığın azalması da KKM ile TL mevduat arasındaki getiri makasını TL lehine açtı. 19 Ağustos 2025 itibarıyla; KKM payı %1,8’e gerilerken TL mevduat payı %60’ın üzerine çıktı.
"MERKEZ BANKASI BİLANÇOSUNDAKİ RİSKLER AZALDI"
Önümüzdeki dönemde vadesi gelecek KKM hesaplarının önceki dönem bakiye azalışlarına yakın olması, ürünün sonlandırılması için şartların oluştuğunu gösterdi. Ayrıca enflasyon ana eğiliminde gerçekleşen gerileme ve TL mevduatın cazibesi KKM’den çıkışı destekledi. KKM’nin sonlandırılması ile sonuçlanan kademeli çıkış süreci ile birlikte para politikasının bankaların TL fonlama maliyetine aktarımı güçlendi ve Merkez Bankası bilançosundaki riskler azaldı."
